طبق رسوم قدیم، خانواده دختر هنگام ازدواج دخترشان، بخشی از وسایل مورد نیاز زندگی را تهیه می‌کنند که زوجه به خانه شوهر می‌آورد. این اموال تحت عنوان جهیزیه شناخته می‌شود. اصولاً زن نیز مانند مرد می‌تواند در اموال خود هر تصرفی که خواست انجام دهد و در واقع زن در مسائل مالی خود استقلال تام دارد.

مراحل استرداد جهیزیه چگونه است؟

برای انجام این کار لازم است مراحل زیر را سپری کنید:

• ابتدا باید دادخواستی تحت عنوان استرداد جهیزیه با رعایت قانون آیین دادرسی مدنی، به انضمام لیست سیاهه تنظیمی که به امضاء زوج رسیده است یا فاکتور خرید، و تصویر برابر با اصل آن را به دادگاه خانواده محل سکونت زوج تقدیم کنید.
• اگر لیست سیاهه ندارید می‌توانید با تنظیم لیستی که به امضاء شهود رسیده و مدارک مثبت زوجیت خود، دادخواست استرداد را به دادگاه تحویل دهید.
• دادگاه مذکور پس از انجام مراحل رسیدگی، عندالزوم صدور قرار کارشناسی و تعیین وضعیت و مقدار آن، در صورتی که مال معارضی نداشته باشد، حکم به استرداد به زوجه را صادر می‌کند که حکم صادره پس از قطعی شدن، توسط اجرای احکام دادگاه خانواده به اجرا گذاشته می‌شود.
• اگر بیم از بین رفتن جهیزیه خود را دارید، می‌توانید در دادخواست خود دستور موقت یا قرار تامین خواسته را نیز اضافه نمایید تا به دستور دادگاه، به صورت موقت به یک نفر حافظ امین سپرده شود تا در مدتی که دادگاه قرار است تعیین تکلیف کند از آن نگه‎‌داری کند. در این صورت پس از رسیدگی، حکم به استرداد صادر شود.

هزینه مسترد کردن جهیزیه چقدر است؟

استرداد جهیزیه چون یک دعوای مالی است، باید هزینه دادرسی آن پرداخت شود. اگر قیمت جهیزیه زیر ۲۰ میلیون تومان باشد می‌شود از طریق شورای حل اختلاف خواهان آن شد.

• به طور کلی هزینه دادرسی برای دعاوی تا دویست میلیون ریال، ۲٫۵ درصد ارزش خواسته را باید به عنوان هزینه دادرسی در نظر بگیرید.
• همچنین هزینه دادرسی برای دعاوی بالای دویست میلیون ریال، ۳٫۵ درصد ارزش خواسته به عنوان هزینه دادرسی محاسبه می‌شود.
• هزینه دادرسی در مرحله تجدید نظر و دادخواهی نیز ۴٫۵ درصد ارزش خواسته است.
• صدور دستور موقت یا تامین خواسته نیز منوط به سپردن خسارت احتمالی تا ۲۰ درصد قیمت در حساب دادگستری است که پس از قطعیت حکم مسترد می‌شود.
• نکته بسیار مهمی که در هزینه دادرسی استرداد وجود دارد این است که، در صورتی که زوجه توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداشته باشد می‌تواند دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را به دادگاه مربوطه تقدیم کند.

استرداد جهیزیه با سیاهه چگونه است؟

نوشتن سیاهه یکی از اصلی‌ترین راه‌های دریافت جهیزیه است. البته داشتن فاکتور اموال خریداری شده به نام زوجه، یکی دیگر از راه‌های استرداد جهیزیه محسوب می‌شود؛ همچنین باید بگوییم تا زمانی که شوهر این سیاهه اموال را امضاء نکرده و در ضمن دو نفر نیز به عنوان شاهد زیر آن سیاهه را امضاء نکرده باشند، چنین سیاهه‌ای اعتبار نخواهد داشت.

بهتر است شهود امضاء کننده ذیل اموال مربوطه ، مذکر باشند و ترجیحاً از خویشاوندان زن نیز نباشند. پس از آن که شوهر و آن دو شاهد، زیر سیاهه جهیزیه را امضاء کردند، این سیاهه حالت سند عادی پیدا می‌کند که در زمان بروز اختلاف می‌تواند برای اثبات ادعای زن به کمک او بیاید. در واقع با ارائه صورت جهیزیه به دادگاه با توجه به امضای زوج در ذیل آن، جای هیچ شک و شبهه‌ای باقی نمانده و مانع درگیری یا سردرگمی طرفین در دادگاه می‌شود.

منبع: شرایط و مراحل استرداد جهیزیه